Ongeveer 8 op de 10 mensen in Nederland maakt ooit een ingrijpende gebeurtenis mee. Dit kan bijvoorbeeld een verkeersongeluk, brand of geweld zijn. Zo’n ingrijpende ervaring kan leiden tot psychische klachten zoals er steeds terugdenken aan of dromen over de gebeurtenis, maar ook slaap- en concentratieproblemen, gespannenheid en waakzaamheid, angst of somberheid. Deze klachten kunnen meteen na een ingrijpende gebeurtenis beginnen. Ze kunnen ook pas weken of maanden na een ingrijpende gebeurtenis beginnen of erger worden.
De meeste mensen krijgen na een ingrijpende gebeurtenis geen of weinig klachten, of herstellen snel. Bij sommige mensen zijn de klachten ernstig en gaan ze niet vanzelf over. Er kan dan sprake zijn van Posttraumatische Stress Stoornis (PTSS). Ongeveer 8% van de Nederlandse volwassenen krijgt ooit een PTSS.Bij vrouwen komt dit twee keer vaker voor dan bij mannen. Jaarlijks leven ongeveer 400.000 Nederlanders met PTSS. Dit heeft een negatief effect op hun welzijn en functioneren. Toch zoeken mensen vaak pas na jaren – of sommigen zelfs nooit – hulp.
Doel
Het doel van het 2-ASAP consortium is om PTSS en de bijbehorende problemen te voorkomen. Dit wordt gedaan door mensen met een hoog risico op PTSS vroeg op te sporen en gericht (preventieve) hulp te bieden om langdurige problemen te voorkomen.
Werkwijze
Het 2-ASAP consortium is een samenwerkingsverband met universiteiten, zorginstellingen, ervaringsdeskundigen en belangenorganisaties. Het project wordt uitgevoerd bij de afdeling Psychiatrie van Amsterdam UMC (locatie Meibergdreef/AMC), in samenwerking met onder meer Universiteit Utrecht, de Spoedeisende Hulp van Amsterdam UMC en Slachtofferhulp Nederland. Meer informatie over onze onderzoekers en samenwerkingspartners vindt u bij “Team” en “Partners“. Wij zullen meerdere onderzoeksprojecten uitvoeren binnen dit consortium. Het consortiumproject is in januari 2020 van start gegaan en zal 8 jaar duren.
2-ASAP Vroege herkenning onderzoek (Werving deelnemers 2022-2026)
In het tweede onderzoek worden ongevals- en geweldslachtoffers voor een jaar gevolgd en wordt een methode ontwikkeld om vroeg na een ingrijpende gebeurtenis te kunnen voorspellen welke mensen langdurige posttraumatische stress klachten krijgen en welke mensen vanzelf herstellen. Dit onderzoek zal resulteren in een nieuwe screeningsvragenlijst om mensen met een hoog risico op langdurige posttraumatische stress klachten kort na een ingrijpende gebeurtenis te herkennen.
Mensen die kort geleden een mogelijk ingrijpende gebeurtenis meemaakten worden voor dit onderzoek uitgenodigd via de Spoedeisende Hulp van Amsterdam UMC en Slachtofferhulp Nederland. In totaal zijn wij op zoek naar 863 deelnemers. Er zijn 482 deelnemers die via Slachtofferhulp Nederland voor het onderzoek zijn uitgenodigd, binnen 2 maanden na de ingrijpende gebeurtenis met het onderzoek gestart. Van deze deelnemers vulde 89% alle vragenlijsten van het onderzoek in. Inmiddels zijn ook 96 deelnemers die via de Spoedeisende Hulp van Amsterdam UMC zijn uitgenodigd met het onderzoek gestart (september 2024). Zij zijn op dit moment nog met het onderzoek bezig.
Trauma TIPS vervolgonderzoek (Werving deelnemers 2021-2022)
In het eerste onderzoek brengen we het lange termijn beloop van posttraumatische stress klachten na het meemaken van een ongeval in kaart. Ook onderzoeken we welke factoren een gunstig verloop bevorderen of belemmeren.
Voor dit onderzoek nodigden we deelnemers uit die 11 tot 16 jaar geleden een ongeval meemaakten en toen deelnamen aan een onderzoek naar het ontstaan van posttraumatische stress klachten. Van deze deelnemers hebben er 194 opnieuw meegedaan aan dit onderzoek. Op dit moment is de dataverzameling afgerond, en zijn wij bezig met het analyseren van de resultaten. Deze resultaten zullen we onder meer via deze website verspreiden.
In het derde onderzoek (start 2025) zullen we onderzoeken we of een vroege interventie bij mensen met een hoog risico op PTSS langdurige problemen kan verminderen of voorkomen.
Voor de onderzoeken zullen we regelmatig in gesprek gaan met mensen die eerder een ingrijpende gebeurtenis meemaakten. Wij zullen hun inzichten en ervaringen meenemen in het opzetten van onze onderzoeken en het ontwikkelen van de vragenlijst en de vroege interventie.
Dit project wordt mogelijk gemaakt door:
